Ekonomi Politik Perspektiften D-8 Ülkeleri

Devletler arasındaki bütünleşme hareketleri; siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel boyutları içermektedir. Hatta üyeleri arasında ticarete engel olan çeşitli kısıtlamaların kaldırılmasını ve piyasaların bütünleştirilmesini hedefleyen ekonomik bütünleşme bile kendi içinde; tercihli ticaret anlaşmaları, serbest ticaret bölgesi, gümrük birliği, ortak pazar, ekonomik ve parasal birlik, tam ekonomik bütünleşme aşamalarını içeren, basitten daha karmaşık bir bütünleşmeye doğru yol alan bir süreci işaret etmektedir. Ülkelerin birbirlerine duyduğu ihtiyaç uluslararası iş birliğini sağlayacak örgütleri ortaya çıkarmıştır. Küreselleşme ile birlikte ülkeler arasında karşılıklı bağımlılık ilkesi üzerine kurulan ilişkilerin kurumsallaşması sonucunda, özellikle II. Dünya Savaşı sonrasında uluslararası kuruluşların sayısının ve etkinliğinin gittikçe arttığı görülmektedir. Dünya’da, Birleşmiş Milletler tarafından tanınan 208 ülkede 2022 yılında 7 milyar 951 milyon 595 bin 433 kişi yaşamaktayken, 2023 yılında kişi sayısı 0.92’lik artışla 8 milyar 24 milyon 997 bin 28 kişiye ulaşmıştır. Coğrafik olarak tanımlanamayacak kadar geniş bir alana yayılan İslam dünyasında 2 milyarı aşkın insan yaşamakta ve yaklaşık 50 ülkenin nüfusunun çoğunluğu Müslümandır. Her 4 kişiden birinin Müslüman olduğu dünyada İslâm, dünyada en hızlı büyüyen dindir. Türkiye, Pakistan, İran, Mısır, Endonezya, Malezya, Bangladeş ve Nijerya ile kurulan D-8 Ekonomik İş birliği Teşkilatı ya da D-8 (D-8 Organization for Economic Cooperation), sekiz üye ülkeden oluşan bir uluslararası kuruluştur. D-8 ülkelerinin toplam nüfusu 1 milyarı aşmaktadır. Bu nüfus, İslam dünyasının toplam nüfusunun yaklaşık yarısına, toplam dünya nüfusunun ise yaklaşık % 15’ine tekabül etmektedir. D-8 üyeleri tabii kaynakları, kalabalık nüfusları ve potansiyel pazarlarından ötürü hem bulundukları kendi bölgelerinde hem de tüm dünya için önem arz etmektedirler. Bu çalışmanın temel gayesi de; hem D-8’e üye ülkelerin tek tek sahip oldukları, hem de örgüt çatısı altında birlikte meydana getirdikleri potansiyelin ne kadarının değerlendirildiğini, bir uluslararası işbirliği örgütü olması münasebetiyle ekonomi politik açıdan incelemektir.