Türk İş Hukuku'nda Cezai Şart ve Uygulaması

ISBN: 9786253814656 — 2025 — 1. Print Law Business Law

İş Hukuku mevzuatında cezai şarta ilişkin özel bir hüküm bulunmadığından Türk Borçlar Kanunu'nun genel hükümler kısmında mevcut düzenlemelerin İş Hukuku bakımından da uygulanması gerekmektedir. Ancak bu hükümlerin İş Hukuku'nda herhangi bir hukuki sınırlamaya tabi olmaksızın uygulanması işçinin korunması yaklaşımı çerçevesinde yeterli olmayacağından İş Hukuku'nun kendine özgü yapısının da nazara alınması gerekmektedir. İş Hukuku'nda cezai şart kayıtlarına iş sözleşmesinden kaynaklanan münferit borçların ifasına yönelik olarak yer verilebildiği gibi, fesih hakkının sınırlanması suretiyle iş sözleşmesinden kaynaklanan borçların tümel olarak ifa edilmesi ve tarafların haksız, geçersiz ya da usulsüz feshe karşı korunması amacıyla da başvurulabilmektedir. Uygulamada belirli süreli iş sözleşmesinin süresinden önce haksız feshedilmesi veya fesih hakkının kullanımının sınırlanmasının yaptırımı cezai şartla sağlanabilmektedir. Bunun yanında mesleki eğitime tabi tutulan işçilerin işyerine bağlanmasına yönelik olarak geri ödeme kayıtlarına ve/veya cezai şarta başvurulmaktadır. İş sözleşmesinin sona ermesinden sonra hüküm doğuracak rekabet yasağı için de cezai şart kararlaştırılabilmektedir. Cezai şartın teorik ve pratik yönlerinin bağdaştırılması ihtiyacı konunun güncelliğini korumasını da sağlamaktadır.