Hukuk Politikası

ÖNSÖZ "BİR DEVLETİN YIKILIŞINDAN ÖNCE YASALARI ÇOĞALIR" TACİTUS "AHLAKIN OLMADIĞI YERDE YASA BİR ŞEY YAPAMAZ" NAPOLEON "KÖTÜ YASALAR ZULMÜN EN BERBAT ŞEKLİDİR” EDMUND BURKE "EN İYİ YASALAR; EN AZ VE ÖZ, EN GENEL OLANLARDIR” MONTAİGNE "BİR MEMLEKETTE NE KADAR ÇOK YASA VE NİZAM VARSA, O KADAR DA ÇOK HIRSIZ VE HAYDUTA RASTLANIR” LAO TZU HUKUK İLE MEDENİYET VE KÜLTÜRLERİ ARASINDA AHENK KURAMAYAN CEMİYETLER BEDBAHTTIRLAR" F. RIFKI ATAY HUKUK POLİTİKASI, EN GENİŞ ANLAMDA HUKUK YAPIM SÜREÇLERİNİN RASYONELLİĞİNE VE BUNUNLA BİRLİKTE BİLİM DIŞILIĞINA İŞARET ETMEK ÜZERE BAŞVURULAN BİR KAVRAM OLMASI DIŞINDA, KENDİSİNİ OLUŞTURAN KELİMELERİN ETİMOLOJİK ANLAMLARI ÇERÇEVESİNDE, BU İKİSİNİN KARŞILIKLI KONUMLANDIRILIŞIYLA İLGİLİ OLARAK DA İKİ FARKLI ŞEKİLDE TANIMLANABİLİR. HUKUKUN POLİTİKANIN ARACI OLMASI YA DA POLİTİKANIN HUKUKUN EMRİNDE OLMASINA GÖRE, HEM KAVRAMIN ANLAMI HEM DE İŞLEV VE NİTELİĞİ CİDDİ BİÇİMDE FARKLILAŞIR. SON BİRKAÇ YÜZYILDIR, HUKUK VE POLİTİKA İLİŞKİSİ ÇOĞUNLUKLA HUKUKUN, POLİTİKANIN ARACI OLDUĞU GERÇEĞİ ÜZERİNDEN BİR SORUN ALANI HALİNE GETİRİLMEKTE VE TARTIŞILMAKTADIR. BU DURUM, SON YILLARDA, ÜLKEMİZDE SIKLIKLA DUYDUĞUMUZ (VE ASLINDA FİİLEN DE MÜŞAHEDE ETTİĞİMİZ), "HUKUKUN YA DA YARGININ SİYASALLAŞMASI”, "SİYASETİN HUKUKA YA DA YARGIYA MÜDAHALESİ” GİBİ KAVRAMLARLA İFADE EDİLMEKTEDİR. İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ HUKUK YAPIMINDA TOPLUMSAL DEĞERLER 1.GİRİŞ 2.TOPLUMSAL DEĞER KAVRAMI 3.HUKUKUN TOPLUMSAL MAHİYETİ 4.HUKUK YAPIMININ TARİHSEL SÜREÇ İÇİNDE DEĞERLENDİRİLMESİ 5.TOPLUMSAL DEĞİŞME VE HUKUK 6.TOPLUMSAL SORUNLARIN ÇÖZÜMÜNDE HUKUK YAPIMI VE TOPLUMSAL DEĞERLER 7.GÜNCEL HUKUK YAPIMI ANLAYIŞIMIZA BİR BAKIŞ 8.SONUÇ KAYNAKÇA HUKUK POLİTİKASI AÇISINDAN HUKUK AHLAK ETKİLEŞİMİ 1.GİRİŞ 2.BATI TOPLUMUNDA SOSYAL MÜHENDİS OLARAK KİLİSE VE AHLAK 3.DOĞAL HUKUKÇULAR VE AHLAK 4.KANT’IN AHLAK TEORİSİ VE HUKUK 5.İDEOLOJİLER, HUKUK VE AHLAK 6.MODERN HUKUK TEORİLERİNDE AHLAK VE HUKUK ETKİLEŞİMİ 7.MODERNİTE, HUKUK VE AHLAK 8.SONUÇ KAYNAKÇA KANUN YAPMA POLİTİKASI OLARAK İKTİBAS 1.GİRİŞ 2.KAVRAMSAL ÇERÇEVE A. İKTİBAS KURUMUNUN UNSURLARI 1) FARKLI İKİ HUKUK DÜZEN 2) BİLİNÇLİ OLMA 3) GÖNÜLLÜLÜK B. İKTİBAS KURUMUNUN BENZER KURUMLARDAN AYRIŞMASI 1) DAYATMA (IMPOSİTİON) 2) NAKİL (TRANSPLANTASYON) 3. İKTİBASIN NEDENLERİ VE TÜRLERİ A. İKTİBASIN NEDENLERİ B. İKTİBASIN TÜRLERİ 4. İKTİBASIN BAŞARISI 5. TÜRK KANUN POLİTİKASININ ONULMAZ HASTALIĞI OLARAK İKTİBAS A. TÜRK İKTİBAS SÜRECİ B. TÜRK İKTİBASININ BAŞARISI 1) İKTİBASIN BAŞARISINDA İKİ BOYUT: TOPLUM VE POLİTİKA 2) JAPON İKTİBASI ÖRNEKLİĞİNDE TÜRK İKTİBASININ BAŞARISI C. TÜRK AYDIN VE POLİTİKACISININ İKTİBAS HASTALIĞI 6. SONUÇ KAYNAKÇA İDEOLOJİ VE HUKUK 1. GİRİŞ10 2.İDEOLOJİ KAVRAMI 3. İDEOLOJİLER VE HUKUKA BAKIŞ AÇILARI A. LİBERALİZM B. SOSYALİZM C. FAŞİZM 4.İDEOLOJİLERİN KISKACINDA HUKUK VE ALTERNATİF YAKLAŞIMLAR 5.SONUÇ KAYNAKÇA BİR TOPLUM MÜHENDİSLİĞİ ARACI OLARAK HUKUK 1.GİRİŞ 2.TOPLUMSAL GERÇEKLİĞİN BİR TEZAHÜRÜ OLARAK HUKUK 3.TOPLUMSAL DEĞİŞİM VE HUKUK 4.TOPLUMSAL GERÇEKLİKTEN TOPLUM MÜHENDİSLİĞİ ARACINA 5.BİR TOPLUM MÜHENDİSLİĞİ ÇALIŞMASI OLARAK TÜRK HUKUK DEVRİMİ 6.SONUÇ KAYNAKÇA ASLİ KURUCU İKTİDAR: SINIRI YA DA SINIRSIZLIĞI 1.GİRİŞ 2.İKTİDAR A. GENEL OLARAK B. İKTİDAR, MEŞRULUK VE HUKUKSALLIK 3.KURUCU İKTİDAR A. İKTİDARDAN KURUCU İKTİDARA GEÇİŞ: ANAYASACILIK HAREKETLERİ B. KURUCU İKTİDARIN TANIMI C. KURUCU İKTİDARIN NİTELİĞİ D. KURUCU İKTİDARIN SINIRLILIĞI 4.SONUÇ KAYNAKÇA ASLİ KURUCU İKTİDARIN HUKUK DIŞILIĞI 1.GİRİŞ 2.KURUCU İKTİDAR KAVRAMI, TANIMI VE ÇEŞİTLERİ A. KURUCU İKTİDAR B. KURUCU İKTİDARA İLİŞKİN DOKTRİNDEKİ GÖRÜŞLER 1) ROUSSEAU 2) MONTESQUİEU 3) İEYES C. KURUCU İKTİDARIN ÇEŞİTLERİ 1) ASLİ KURUCU İKTİDAR 2) TALİ KURUCU İKTİDAR D. KURUCU İKTİDAR - KURULMUŞ İKTİDAR AYRIMI 3.ASLİ KURUCU İKTİDARIN HUKUKİ NİTELİĞİ A. HUKUKİLİK KAVRAMI B. MEŞRUİYET KAVRAMI C. HUKUK DIŞI İKTİDAR OLDUĞUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 1) CARRE DE MALBERG 2) EROĞUL D. HUKUKİ İKTİDAR OLDUĞUNA İLİŞKİN GÖRÜŞLER 1) BURDEAU 2) KUBALI 3) DUVERGER E. DEĞERLENDİRME 4.SONUÇ KAYNAKÇA TALİ KURUCU İKTİDARIN SINIRLILIĞI 1. GİRİŞ 2.TALİ KURUCU İKTİDA A. TALİ KURUCU İKTİDARIN HUKUKİ NİTELİĞİ B. TALİ KURUCU İKTİDARIN ANAYASAYI DEĞİŞTİRME YETKİSİ C. TALİ KURUCU İKTİDARIN SAHİBİ 3.TALİ KURUCU İKTİDARIN SINIRI A. ŞEKLİ SINIRLAR B. MADDİ SINIRLAR 1) MADDİ YÖNDEN SINIRLI OLDUĞU GÖRÜŞÜ 2) MADDİ YÖNDEN SINIRSIZ OLDUĞU GÖRÜŞÜ 3) DEĞİŞTİRİLMESİ YASAK MADDELER C. ZAMAN SINIRLARI 4.TALİ KURUCU İKTİDARIN ANAYASAYI DEĞİŞTİRME YETKİSİNİN SINIRLARI A. TALİ KURUCU İKTİDAR ANAYASAYI DEĞİŞTİRME USULÜNÜ DEĞİŞTİREBİLİR Mİ? B. TALİ KURUCU İKTİDAR ANAYASANIN RUHUNU DEĞİŞTİREBİLİR Mİ? C. TALİ KURUCU İKTİDAR YENİ ANAYASA YAPABİLİR Mİ? D. TALİ KURUCU İKTİDAR ANAYASA YARGISIYLA SINIRLANDIRILABİLİR Mİ? 5.SONUÇ KAYNAKÇA ANAYASA MAHKEMESİNİN HUKUK YAPIMI 1.GİRİŞ 2.ANAYASA MAHKEMESİNİN NEGATİF KANUN/ANAYASA KOYUCULUĞU 3.ANAYASA MAHKEMESİNİN POZİTİF KANUN/ANAYASA KOYUCULUĞU A. KURALIN TÜMÜNÜN DEĞİL BAZI İBARELERİNİN İPTAL EDİLMESİ B. EKSİK DÜZENLEMEYE DAYALI İPTAL KARARLARI C. YORUMLU RET KARARLARI 4.SONUÇ KAYNAKÇA § HUKUK YAPIMINDA HÂKİMİN ROLÜ 1.GİRİŞ 2.HUKUKU YARATAN HÂKİM A. TARİHİ SÜREÇTE HÂKİMDE ARANAN KİŞİSEL NİTELİKLER B. İNGİLİZ HUKUKU VE HÂKİMİN HUKUK YARATMASI 3.HÂKİMİN YARATTIĞI HUKUK A. YARGILAMA FAALİYETİ VE HUKUK B. MAHKEME KARARLARININ OBJEKTİFLİĞİ VE GENELLİĞİ SORUNU C. MAHKEME KARARLARININ HUKUKİ İŞLEVİ 4.POZİTİF HUKUKTA BOŞLUK VE HÂKİMİN HUKUK YARATMASI 5.SONUÇ KAYNAKÇA ULUSLARARASI HUKUKUN ULUSAL HUKUKA ÜSTÜNLÜĞÜ PROBLEMİ 1.GİRİŞ 2.TEORİK OLARAK ULUSLARARASI HUKUK 3.ULUSLARARASI HUKUKA YAPILAN İTİRAZLAR A. ULUSLARARASI ÜSTÜN BİR OTORİTE YOKTUR B. ULUSLARARASI KANUN KOYUCU YOKTUR C. ULUSLARARASI ZORUNLU YARGI ORGANI YOKTUR D. ULUSLARARASI HUKUKTA SİSTEMLİ YAPTIRIM DÜZENİ YOKTUR 4.ULUSLARARASI HUKUKUN VARLIĞINA İLİŞKİN FARKLI GÖRÜŞLER A. DOĞAL HUKUK GÖRÜŞÜ B. İRADECİ (SUBJEKTİVİST) GÖRÜŞ 1) KENDİ KENDİNİ SINIRLAMA GÖRÜŞÜ 2) ORTAK İRADE GÖRÜŞÜ C. OBJEKTİVİST GÖRÜŞ 1) NORMCU GÖRÜŞ 2) SOSYOLOJİK GÖRÜŞ D. GENEL DEĞERLENDİRME 5. ULUSLARARASI HUKUK VE ULUSAL HUKUK ARASINDAKİ İLİŞKİ A. DÜALİST YAKLAŞIM B. MONİST YAKLAŞIM 6.ULUSLARARASI HUKUK YAPIMI 7.ULUSAL HUKUKUN YAPIMI 8.SONUÇ KAYNAKÇA